باز هم ما با یک مقاله درسی دیگر به سراغ شما عزیزان آمده ایم. این بار با درس دوم مطالعات نهم یعنی حرکت زمین. در این درس می آموزیم که زمین آیا زمین ثابت است یا نه و محیط پیرامون زمین چطور به گردش در آمده است. پدیده های کره زمین و پدید آمدن شب و روز، تغییر فصل ها و دما موضوع اصلی این درس است. ما هم به صورت جزئی تر به مسائل پرداخته ایم تا محتوای غنی تری برای دانش آموزان علاقه مند به موضوع زمین و سیارات ارائه دهیم.
پس با من تا انتهای این مقاله همراه باشید.
آنچه در این مقاله می خوانید:
- خلاصه درس دوم
- حرکت وضعی زمین
- پیامد های حرکت وضعی
- حرکت انتقالی زمین
- پیامد های حرکت انتقالی

درس دوم مطالعات نهم-حرکت زمین
در مطالعات اجتماعی نهم درس دوم آمده است که حرکت زمین به 2 بخش حرکت وضعی و حرکت انتقالی تقسیم می شود. اگر بخوام به طور خلاصه این حرکات را به شما توضیح بدم باید بگم؛ حرکت وضعی، حرکت زمین به دور خودش است و حرکت انتقالی، حرکت زمین به دور خورشید. این حرکات زمین باعث پدید آمدن شب و روز، ایجاد فصول و تغییرات دمایی در بازه های زمانی مختلفی می شود. برای درک بهتر، هر کدام را به صورت جداگانه ای توضیح می دهیم.
بیشتر بخوانید: آموزش درس دوم زبان نهم
حرکت وضعی زمین
در درس دوم مطالعات نهم آمده است که زمین دارای حرکتی وضعی است. حال این به چه معناست؟
فکر کنید زمین را با میله ای فرضی از قطب شمال مستقیم به قطب جنوب وصل کنیم. این میله دقیقا از وسط زمین عبور کرده و به قطب دیگر زمین می رسد. اگر این میله را یک محور در نظر بگیرید، زمین همواره حول این محور فرضی در حال چرخش است. به این چرخش، چرخش وضعی زمین می گوییند. این چرخش باعث شده تمامی نقاط زمین، ساعاتی را در برابر نور خورشید قرار گیرند و در حالت روز به سر ببرند.
به طور کلی فقط نیمی از سطح زمین می تواند رو به خورشید باشند و نیمی دیگر در تاریکی به سر می برند. این حرکت زمین باعث تغییر این وضعیت شده و پدیده هایی مانند طلوع، غروب، روز و شب را ایجاد می کند. این نکته را هم باید بدانید که جهت حرکت زمین از غرب به سمت شرق می باشد و به خاطر همین موضوع است که همیشه خورشید از شرق، طلوع کرده و از غرب، غروب می کند.

پیامد های حرکت وضعی زمین
همانطور که گفته شد با چرخش زمین به دور خود شب و روز در تمامی نقاط زمین پدید می آید؛ اما این حرکت باعث ایجاد اختلاف زمانی در کشور های مختلف می شود. حال دلیل این پدیده چیست؟
در جزوه مطالعات نهم درس اول به طور کامل در مورد نصف النهار ها صحبت کرده ایم. خورشید در تمام کشور هایی که بر روی یک نصف النهار هستند دقیقا در یک زمان طلوع کرده و در یک زمان غروب می کند. از این رو، تمامی این کشور ها زمان یکسانی دارند. زمین در هر 24 ساعت یک بار، یک دور کامل، حول محورش می چرخد. ما نیز برای ثبت زمان های مشخص، زمین را به 24 بخش تقسیم کرده و هر بخش را نسبت به موقعیت مکانی اش زمان بندی کرده ایم.
بیشتر بخوانید: آموزش علوم نهم فصل دوم
ساعت واقعی و ساعت رسمی
ساعت واقعی، بر اساس موقعیت خورشید و به وجود آمدن شب و روز محاسبه می شود. این ساعت در حدود 140 سال پیش منسوخ و ساعت رسمی جایگزین آن شد. علت این کار هم عدم کارایی ساعت واقعی در برنامه ریزی روزانه مردم کشور های مختلف بوده است. پس ساعت واقعی کنار گذاشته شد و ساعت رسمی هر کشور متناسب با جایگاه خود با نصف النهار گرینویچ مشخص شد.
یک نکته جالب. برخی از کشور ها به دلیل پهناوری سرزمین خود، در بیش از یک مدار زمانی قرار می گیرند. به طور مثال کشور خودمان ایران، در دو مدار اصلی قرار گرفته است. ولی با تایید شورای داخلی، ساعت رسمی کشور در تمامی نقاط یکسان است. اما در سرزمین های دیگر مانند چین، چندین ساعت رسمی وجود دارد. این یعنی مردم این کشور در سفر به شهر های دور دیگر، ممکن است نیاز به تنظیم ساعت خود با ساعت رسمی آن شهر شوند.

حرکت انتقالی زمین
موضوع بعدی که درس دوم مطالعات نهم به آن پرداخته است، حرکت انتقالی زمین است. در حرکت انتقالی، زمین بر روی مدار خود به دور خورشید با سرعتی نزدیک به 30 کیلومتر بر ثانیه در حال جا به جا شدن است. این مدار انتقال، بیضی شکل بوده و باعث می شود فاصله زمین با خورشید همیشه یکسان نباشد. چرخش زمین به دور خورشید، یک سال کامل یعنی 365 روز و 6 ساعت طول می کشد. در تقویم ها 6 ساعت اضافی حذف شده و هر 4 سال یکبار یک، یک روز به ماه آخر اضافه می گردد که با نام سال کبیسه شناخته می شود.
یک نکته خارج از درس. زمین علاوه بر دو حرکت وضعی و انتقالی خود، یک حرکت دیگر نیز دارد. در این حرکت محور قطب های زمین در تقریبا نیمی از سال به طور مایل بوده و در نیمی دیگر به حال قبلی خود باز می گردد. این حرکت باعث می شود نور خورشید در طول سال با زوایای مختلفی بر نقاط زمین بتابد.
بیشتر بخوانید: آموزش جامع عربی نهم درس دوم
پیامد های حرکت انتقالی زمین
در درس دوم مطالعات نهم آموختیم که مدار حرکت انتقالی زمین به صورت بیضی شکل است. از طرفی می دانیم که در این حرکت زمین با محور قطبی مایل حرکت می کند. این دو مورد باعث می شود در برخی از ماه های سال، نور خورشید به طور مایل در برخی نقاط بتابد و در ماه های دیگر به طور عمود. در زمانی که نور به صورت عمود می تابد، دما در آن نقطه بالا رفته و ماه های گرم سال یعنی تابستان را می سازد. از طرفی با تابش مایل نور، فصول سرد و زمستان پدید می آید.
نکته ای دیگر در درس دوم مطالعات نهم آمده است. به دلیل وضعیت مایل محور قطبی زمین، ممکن است در نیم کره شمالی نور به طور مستقیم و عمود بتابد، در صورتی که در نیم کره جنوبی، نور به صورت مایل بتابد و برعکس. این مورد دلیلی برای تفاوت آب و هوایی و فصلی نقاط مختلف زمین است. از طرفی چون در مدار استوا تقریبا کل سال نور به طور عمود می تابد، آب هوای این منطقه همواره گرم بوده و داغ ترین نقاط کره زمین را می سازد.
سخن پایانی
در این مقاله سعی کردیم تا درس دوم مطالعات نهم را به خوبی با جزئیات بیشتر شرح دهیم. خلاصه نکات و سوالات درس دوم مطالعات نهم نیز برای مطالعه و تمرین های بیشتر معرفی شدند. دانش آموزان پایه نهم با کمی تلاش می توانند بهترین نتیجه را برای آینده تحصیلی خود بسازند؛ فقط اراده این کار نیاز است.
ما در تیم ست بهترین ها را برای شما دانش آموزان عزیز می خواهیم. با آرزوی بهترین ها برای شما که لایق آن هستید
